Στη Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 46 κρατών μελών του Οργανισμού αποφάσισαν να δημιουργήσουν μητρώο καταγραφής ζημιών που προκλήθηκαν από την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός διεθνή μηχανισμού αποζημιώσεων.
Οι ηγέτες συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν το Συμβούλιο της Ευρώπης στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου εγκρίνοντας μια δήλωση για τις δημοκρατικές αρχές, δεσμεύοντας εκ νέου την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και αναπτύσσοντας εργαλεία για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων στον τομέα της τεχνολογίας και του περιβάλλοντος.
Συμφωνία μητρώου ζημιών της Ουκρανίας
Τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και αρκετές τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Καναδά, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα μητρώο ζημιών πολέμου από τη Ρωσία κατά της Ουκρανίας με στόχο να είναι το πρώτο τμήμα ενός μελλοντικού μηχανισμού αποζημίωσης που θα χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή αποδεικτικών στοιχείων και πληροφοριών σχετικά με αξιώσεις για ζημίες, απώλειες ή ζημίες που προκλήθηκαν από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 σε όλα τα φυσικά πρόσωπα που επηρεάζονται καθώς και στο ουκρανικό κράτος. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν εκφράσει την προθυμία τους να συμμετάσχουν σε διεθνείς πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην ανάπτυξη αυτού του μηχανισμού, ο οποίος θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια επιτροπή αναθεώρησης αιτημάτων και ένα ταμείο αποζημιώσεων.
Οι ηγέτες χαιρέτησαν επίσης την πρόοδο που σημειώθηκε προς τη δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου εξαιτίας της επίθεσης και πρόσφεραν την υποστήριξη του Συμβουλίου της Ευρώπης σε αυτή τη διαδικασία. Κάλεσαν τη Ρωσία να απελευθερώσει αμέσως όλους τους αμάχους που μεταφέρθηκαν βίαια ή εκτοπίστηκαν παράνομα στο έδαφός της ή σε προσωρινά ελεγχόμενες ή κατεχόμενες περιοχές, ιδίως παιδιά. Είναι σημαντικό η Ρωσία να σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις και να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Δημοκρατία της Μολδαβίας. Οι πρωτοβουλίες ανασυγκρότησης της Ουκρανίας θα υποστηριχθούν από το σχέδιο δράσης του Συμβουλίου για την Ουκρανία με τίτλο «Ανθεκτικότητα, ανάκαμψη και ανασυγκρότηση» και από την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η κατάσταση των παιδιών στην Ουκρανία
Τα κράτη μέλη ενέκριναν επίσης μια δήλωση για την κατάσταση των παιδιών, η οποία καλεί τα κράτη για υποστήριξη στις ουκρανικές αρχές ώστε αυτές να διασφαλίσουν την άμεση επιστροφή των παιδιών που μεταφέρθηκαν και απελάθηκαν παράνομα από τις ρωσικές δυνάμεις. Όλοι οι δράστες τέτοιων εγκληματικών πράξεων που διαπράττονται σε βάρος παιδιών πρέπει να προσαχθούν στη δικαιοσύνη. Θα πρέπει επίσης να παρέχεται βοήθεια στα κράτη μέλη που φιλοξενούν προσωρινά παιδιά από την Ουκρανία.
Αρχές του Ρέικιαβικ για τη Δημοκρατία
Οι ηγέτες του Συμβουλίου της Ευρώπης, προειδοποιώντας για την οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας, υιοθέτησαν τις «Αρχές του Ρέικιαβικ για τη Δημοκρατία», ένα σύνολο αρχών που πρέπει να τηρούνται σε τομείς όπως η ελευθερία της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, η ανεξαρτησία των θεσμών, η αμεροληψία και η αποτελεσματικότητα των το δικαστικό σύστημα, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τη δημοκρατική συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και των νέων.
Οι ηγέτες των 46 κρατών μελών επιβεβαίωσαν τη βαθιά και σταθερή δέσμευσή τους στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, την ακλόνητη προσήλωσή τους στο σύστημα της Σύμβασης ως μηχανισμού για την προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας και την άνευ όρων υποχρέωσή τους να συμμορφώνονται με τις τελικές αποφάσεις του Δικαστηρίου.
Ανθρώπινα δικαιώματα και περιβάλλον
Στον τομέα του περιβάλλοντος, οι ηγέτες επιβεβαίωσαν ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον συνδέονται στενά και ότι ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον είναι απαραίτητο για την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το έργο του Συμβουλίου της Ευρώπης στον τομέα αυτό θα πρέπει να βασίζεται στην πολιτική αναγνώριση του δικαιώματος σε ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον ως ανθρώπινο δικαίωμα και στην άφθονη νομολογία που αναπτύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρώπων.
Άλλες μεγάλες προκλήσεις
Τέλος, η Σύνοδος Κορυφής ενέκρινε ορισμένες άλλες προτεραιότητες του Συμβουλίου της Ευρώπης: τη σημασία της προσχώρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, νέα πρότυπα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ψηφιακή εποχή online και offline, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, την προώθηση των κοινωνικών δικαιωμάτων στην Ευρώπη μέσω του Κοινωνικού Χάρτη, συνεχιζόμενη συνεργασία με τις δυνάμεις της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία, καθώς και με τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και την ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών στη Λευκορωσία και τη Ρωσία.
www.ertnews.gr
