Από την εμφάνιση των εμβολίων πριν από δύο και πλέον αιώνες, οι ερευνητές έχουν μελετήσει κάθε είδους τρόπους με τους οποίους ο εμβολιασμός με ένα εξασθενημένο παθογόνο (ή μέρη αυτού) μπορεί να προετοιμάσει το ανοσοποιητικό σύστημα για μια πλήρη επίθεση – διερευνώντας παράγοντες εμβολίων και μορφές χορήγησης. Ορισμένοι επιστήμονες έχουν αναρωτηθεί αν έχει σημασία σε ποιο χέρι χορηγείται ένα εμβόλιο.
Τις πρώτες ημέρες της πανδημίας Covid-19, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που συμμετείχαν σε μελέτες σχετικά με την ανοσολογική απόκριση στα νέα εμβόλια, είχαν ρωτήσει τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον (Oregon Health & Science University – OHSU) στις ΗΠΑ, αν θα έπρεπε να χορηγούν σε διαφορετικό χέρι την πρώτη και τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Ωστόσο, η ερευνητική ομάδα δεν ήταν σίγουρη, καθώς οι περισσότεροι επιστήμονες είχαν απλώς υποθέσει ότι δεν είχε σημασία.
«Αυτό το ερώτημα δεν έχει μελετηθεί εκτενώς, οπότε αποφασίσαμε να το διερευνήσουμε», δήλωσε ο ειδικός σε θέματα λοιμωδών νοσημάτων Μαρσέλ Κέρλιν.
Όταν ο Κέρλιν και οι συνάδελφοί του μελέτησαν την επιστημονική βιβλιογραφία, μπόρεσαν να βρουν μόνο τέσσερις έρευνες για το θέμα. Και τα αποτελέσματα ήταν ανάμεικτα. Μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή σε βρέφη διαπίστωσε ότι οι εμβολιασμοί κατά της γρίπης που έγιναν σε ηλικία 2, 3 και 4 μηνών σε διαφορετικά χέρια είχαν ως αποτέλεσμα υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων από ό,τι όταν έγιναν στο ίδιο χέρι. Μια μελέτη του 2023, ωστόσο, διαπίστωσε υψηλότερες ανοσολογικές αποκρίσεις μετά τη χορήγηση του εμβολίου COVID-19 στο ίδιο χέρι.
Για να αποκτήσουν μια σαφέστερη εικόνα, οι ερευνητές του OHSU εξέτασαν τα επίπεδα αντισωμάτων 947 συμμετεχόντων που έλαβαν δύο δόσεις εμβολίου COVID-19. Οι μισοί από την ομάδα έλαβαν τη δεύτερη δόση στο ίδιο χέρι, ενώ οι άλλοι μισοί και στα δυο χέρια. Τέσσερις εβδομάδες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, τα αντισώματα SARS-CoV-2 στον ορό ήταν 1,4 φορές υψηλότερα σε εκείνους που έλαβαν το εμβόλιο σε διαφορετικά χέρια.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα αντισωμάτων σε 54 ζεύγη που είχαν όμοια ηλικία, φύλο και χρονική απόσταση μεταξύ δύο εμβολιασμών. Τέσσερις εβδομάδες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης, εκείνοι που είχαν εμβολιαστεί και στα δύο χέρια είχαν έως και τετραπλάσια αύξηση αντισωμάτων κατά του SARS-CoV-2 σε σύγκριση με εκείνους που είχαν εμβολιαστεί μόνο στο ένα. Επιπλέον, αυτή η βελτιωμένη ανοσολογική απόκριση διήρκεσε περισσότερο από ένα έτος μετά τη χορήγηση της αναμνηστικής δόσης.
«Αποδείχθηκε ότι αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα και πιθανώς δεν περιορίζεται μόνο στα εμβόλια COVID», υποθέτει ο Κέρλιν.
Οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι γιατί συμβαίνει αυτό αλλά εικάζουν ότι η η αλλαγή του χεριού λήψης για κάθε δόση ενεργοποιεί νέες ανοσολογικές αποκρίσεις σε διαφορετικούς λεμφαδένες.
«Εναλλάσοντας τα χέρια, έχετε ουσιαστικά σχηματισμό μνήμης σε δύο θέσεις αντί για μία», εξηγεί ο Κέρλιν.
Ωστόσο η μελέτη του 2023, κατέληξε στο αντίθετο συμπέρασμα καθώς διαπίστωσε ότι ο εμβολιασμός στο ίδιο χέρι προετοιμάζει καλύτερα το ανοσοποιητικό σύστημα για τον COVID-19. Ο λόγος για τα διαφορετικά αποτελέσματα θα μπορούσε να οφείλεται στη χρονική στιγμή των εξετάσεων αίματος. Η μελέτη 2023 εξέτασε τον ορό του αίματος μόλις δύο εβδομάδες μετά τη χορήγηση των εμβολίων. Τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που απομνημονεύουν τα χαρακτηριστικά ενός αντιγόνου, ωστόσο, συνεχίζουν να αυξάνονται και να ωριμάζουν για πολλούς μήνες μετά τον εμβολιασμό.
Ο Κέρλιν δήλωσε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα και ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνουν κλινικές συστάσεις με βάση τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «The Journal of Clinical Investigation».
ΠΗΓΗ: Science Alert
www.ertnews.gr
